احترام به پدر و مادر و حفظ حقوق ایشان بر فرزند واجب است.
خدا در قرآن بعد از سفارش به پرستش، اولین نکتهای را که بیان فرموده، احترام به پدر و مادر است: "پروردگارت مقرر دانست که جز او رانپرستید و به پدر و مادر نیکی کنید.
هر گاه تا تو زنده هستی، هر دو یا یکی از آن دو سالخورده شوند. آنان را میازار و به درشتی خطاب مکن و با آنان به اکرام سخن بگوی".?
در جایی دیگر خدا شکر خود و پدر و مادر را با هم طلب کرده است: "و ما به انسان درباره پدر و مادرش سفارش کردیم که شکر برای من و برای پدر و مادرت را به جا آور".?
با توجه به سفارش دین نسبت به احترام فرزندان به پدر و مادر اگر فرزندی مورد عاق و نفرین پدر و مادر قرار گیرد، در دنیا و آخرت خسارت سنگینی خواهد دید. پیامبر گرامی اسلام(ص) فرمود: "بترسید از این که عاق پدر و مادر و مغضوب آنها شوید، زیرا بوی بهشت از پانصد سال را به مشام میرسد، ولی هیچ گاه به کسانی که مورد خشم پدر و مادر هستند، نخواهد رسید".?
علامه طباطبایی در مورد احترام به پدر و مادر مینویسد: "معلوم میشود مسئله احسان به پدر و مادر بعد از مسئله توحید، واجبترین واجبات است، هم چنان که مسئله عقوق (نفرین) بعد از شرک ورزیدن به خدا از بزرگترین گناهان کبیره است و به همین جهت این مسئله را بعد از مسئله توحید و قبل از سایر احکام اسم برده و این نه تنها در این آیات چنین کرده، بلکه در موارد متعددی از کلام خود همین ترتیب را به کار بسته است".?
رسول گرامی اسلام(ص) فرمود:"سه گناه است که خداوند عقوبت آنها را در دنیا تعجیل میفرماید: عقوق والدین، ظلم به بندگان خداو بدی کردن در مقابل احسان".?
شاید حکمت در تعجیل این عقوبتها برای عبرت دیگران است.
در باب فضیلت دعای مشلول رسیده که این دعا را حضرت امیر المؤمنین(ع) به جوانی که مورد عاق پدر و مار قرار گرفته، تعلیم فرمود. جوان در اثر نفرین پدر دست راستش شَل شد و سه سال مبتلا بود. پس از فوت پدرش در مسجد الحرام شبها به خداوند استغاثه میکرد. حضرت بر او ترحم فرمود و این دعا را به او یاد داد و خداوند او را شفا داد.?
پی نوشتها:
1 . اسراء (17)، آیه 23.
2 . لقمان (31)، آیه 14.
3 . تفسیر نمونه، ج 12، ص 80.
4 . ترجمه تفسیر المیزان، ج 13، ص 135.
5 . گناهان کبیره، (آیت اللَّه شهید دستغیب)، ج 1، ص 124.
6 . همان، ص 126.